ప్రమాదపు అంచుల్లో "జర్నలిస్టులు"..!?

దళిత జర్నలిస్టులు, చిన్నపత్రికల జర్నలిస్టులే బలి..!

“Journalists” on the brink of danger..!? నేటి కాలంలో జర్నలిస్టుల వార్తల సేకరణ(రిపోర్టింగ్)లో నాణ్యతపై ప్రభావం స్పష్టంగా కనబడుతోందనే అభిప్రాయాలు బలంగానే వినిపిస్తున్నాయి. కొన్నేండ్ల కిందట ఆనాటి ప్రెస్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ ఇండియా (పీసీఐ ) చైర్మన్ జస్టిస్ మార్కండేయ కట్టూ జర్నలిస్టు వృత్తిలోకి సరైన అర్హత లేనివారు అసంపూర్ణ, మిడిమిడి జ్ఞానంతో వస్తున్నారని వ్యాఖ్యానించారు. అలా వచ్చినవారు జర్నలిజం నైతిక విలువలు, ఉన్నత ప్రమాణాలు పాటించడం లేదు.. అని కట్టూ అభిప్రాయపడ్డారు. ఇది కాదనలేని సత్యం. మిడిమిడి జ్ఞానంతో ఉండి జర్నలిస్టులుగా చెలామణి అవుతున్న కొందరు సత్యాన్ని అసత్యంగా అసత్యాన్ని సత్యంగా చూపే ప్రయత్నం చేయడం వల్ల అసలైన జర్నలిస్టులకు భంగం కలిగించే పరిస్థితులు ఏర్పడుతున్నాయి. ఇందులో కాదనలేని వాస్తవం ఉన్నప్పటికీ అసలైన వార్తల సేకరణలో క్షేత్రస్థాయిలో ఉన్న జర్నలిస్టుల మీద వివిధ రకాల దాడులు, కేసులు నమోదవుతున్న పరిస్థితులు పెరుగుతున్నాయి. తమ నేతకు వ్యతిరేకంగా కథనాలు ప్రచురిస్తావా? అంటూ సదరు నేత, లేదా సదరు ఆధికారి, లేదా కాంట్రాక్టర్, కబ్జాదారులు తదితర వారి అనుచరులు పత్రికల విలేకర్ల మీద దాడులు చేయడం, సామాజిక మాధ్యమాల్లో వ్యక్తిత్వహననాకి పాల్పడటాన్ని చూస్తున్నాం.ఇందులో ముఖ్యంగా దళిత జర్నలిస్టులు, చిన్నపత్రికల జర్నలిస్టులే బలవుతున్న పరిస్థితి. వీరికి రక్షణ లేకుండా పోతుంది. ఏదైనా సంఘటన జరిగినప్పుడు, లేదా అవకాశం కలిగినప్పుడు జర్నలిజం వృత్తిలో వృత్తి జర్నలిస్టుగా ఉండే వ్యక్తులను కూడా నకిలీ విలేఖరులుగా చిత్రించడానికి కూడా వెనుకాడని అజ్ఞానపు ప్రబుద్ధులు లేకపోలేదు. అదికూడా నకిలీ విలేకర్ల పేరిట డబ్బులు వసూళ్లకు పాల్పడుతున్నవారిని అరెస్ట్‌ చేశామంటూ పోలీసులు ప్రకటనలు ఇస్తారు. ఈ ప్రకటనలను సదరు సిండికేట్‌ జర్నలిస్టులు తమ తమ పత్రికల్లో ఫొటోలతో ముద్రించి పైశాచిక ఆనందాన్ని పొందుతారు. ఇలా నకిలీ విలేకర్ల బెదిరింపులు..కేసు నమోదంటూ వచ్చిన వార్తల క్లిప్పింగులను సాటి విలేకర్లే తెల్సో తెలియకనో సామాజిక మాధ్యమాల్లో షేర్‌లు చేస్తూ మరో రకమైన మానసిక ఆనందాన్ని పొందడం లాంటి చర్యలు జర్నలిజం వృత్తికి సవాల్ గా మారింది. అయితే నిజంగా వార్తల సేకరణలో, చీకటి దందాలను వెలుగులోకి తీసుకొచ్చే సమయంలో ధనార్జనే ధ్యేయంగా పనిచేస్తున్న విలేకర్లు కొందరు ఉన్నమాట నిజమే..ఇలాంటివారిలో చిన్న, పెద్ద పత్రికలు అనే తేడా లేదు. అన్ని వర్గాల వారు ఉన్నారు. అయితే పెద్ద విలేకర్లు, పెద్ద మీడియాల విషయంలో పోలీసులు, రాజకీయ నేతలు జంకుతారు. ఎటొచ్చి దళిత జర్నలిస్టులు, చిన్న పత్రికలు, చిన్న జర్నలిస్టులైతే వెంటనే వెనకా ముందు ఆలోచించకుండా కేసులు నమోదు చేసి మిగతా కార్యక్రమాలను పూర్తి చేస్తారు

“Journalists” on the brink of danger..!?

ఇక రోజురోజుకూ టెక్నాలజీ పెరుగుతోంది. సోషల్ మీడియా ప్రభావం ఎంతో పెరిగింది. దాని పరిధి కూడా అనేక రేట్లు విస్తరించింది. దీంతో ప్రజల్లోనూ వాటి వాడకం పెరుగుతోంది. ఇదే అదనుగా చేసుకుని కొందరు జర్నలిస్టు అవతారం ఎత్తుతున్నారు. జర్నలిజం వ్యవస్థలోకి చొరబడుతున్నారు. జర్నలిస్టుగా చెలామణి అవుతున్నారు. నేడు మెయిన్ స్ట్రీమ్ మీడియా వర్సెస్ సోషల్ మీడియా జర్నలిస్టులుగా పరిస్థితులు మారిపోయాయి. ఇంతకూ జర్నలిస్టు లెవరు.? ఎవరిని జర్నలిస్టులుగా గుర్తించాలి? అనే సందేహాలు ప్రజల్లోనే కాదు, జర్నలిస్టు ప్రపంచంలోనూ నెలకొన్నాయి. అయితే జర్నలిజం వృత్తిని ఎంచుకోవడం, ఈ వృత్తిలోకి రావడం తప్పు కాదు కానీ వచ్చే వారికి కనీస బాధ్యత కూడా ఉండాలనేది గుర్తించాలి. అవగాహన, బాధ్యత లేకుండా చెలామణిలో ఉంటూ కొనసాగే వారు అజ్ఞానులు చరిత్రలో కనుమరుగయిపోయే వారిగానే ఉంటారు.

“Journalists” on the brink of danger..!?

‘ఒక్క సిరా చుక్క లక్షల మెదళ్ల కదలిక’ అన్నారు.. ప్రజాకవి కాళోజీ నారాయణరావు. సామాజిక స్పృహ కలిగిన బాధ్యత జర్నలిస్టుకు ఉండాలి. నిజాన్ని నిర్భయంగా చెప్పే వృత్తి ధర్మం పాటించాలి. సమాజంలో కోట్ల మందిని కదిలించి చైతన్యం చేసే సాధనం జర్నలిజం. ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థ నాలుగు మూలస్తంభాల్లో ఫోర్త్ ఎస్టేట్ కూడా. అయితే జర్నలిజంతో ఏమాత్రం లింక్ లేని వారు సైతం యూట్యూబ్ లు వెబ్ సైట్లు అంటూ కొందరు చొరబడుతున్నారనేది కాదనలేని వాస్తవమే. ( అందిరిని కాదు కొందరు మాత్రమే ) తన అవసరం కోసం ఓ యూట్యూబర్ ఏదైనా మాట్లాడుతాడు. ఓ వైబ్సైట్ లో తాను స్వయంగా చూసినట్లుగా కథనం రాస్తాడు. ఇదేం ధోరణినో ప్రజలే గమనించాలి. ఇదేం ఇంగితమో, అసత్యాన్ని సత్యంగా సత్యాన్ని అసత్యంగా విడియోలు చేసే యూట్యూబర్లు ఆలోచించుకోవాలి. ఇక కొందరు వైబ్సైట్ నడిపే వారు కూడా ఆలోచించుకోవాలి తనేదో స్వయంగా చూసినట్లుగాగా వెబ్సైట్లో వార్తాకథనాలు రాయడాన్ని ఏమనుకోవాలో వారే పరిశీలించుకోవాలి. ఒకడు యూట్యూబ్ అంటారు మరొకడు ఆ ట్యూబ్ అంటాడు ఇంకొకడు వెబ్సైట్ అంటాడు ఎవరు ఎలా ఉన్నప్పటికీ వారు అందించే సమాచారం విశ్వాసనీయతతో ఉండాలనేది మాత్రం గ్రహించాలి. స్వార్థ ప్రయోజనాల కోసం వీడియోలు చేయకూడదు. అలా చేస్తే వారు ఇంగితం లేనివారిగానే మిగిలిపోక తప్పదు. వార్తా సేకరణలో సూక్ష్మ పరిశీలన కొరవడటం దృరదృష్టకరమైన అంశంగా ఉంది. దీంతో వారికి తెలిసిందే వార్తకథనంగా రాస్తుంటారు కొందరు విలేకరులు. ఇలాంటి వారితో ప్రజల్లో గందరగోళం ఏర్పడే అవకాశం లేకపోలేదు.

మరోవైపు చాలా ఎక్కువ భాగమే ప్రస్తుత మీడియా విధానాలపై ఒకింత గుర్రుగానే ఉన్నారు. ఏ మీడియా ఏది చెప్పినా / రాసినా నమ్మే పరిస్థితిలో లేరు కొందరు ఆలోచనా పరులు. ఇక నేటి సోషల్ మీడియా వాస్తవాలు మరిచింది. వారికి తెలిసిందే సత్యం అన్నట్లుగా ప్రసారం, ప్రచారం చేస్తోన్న పరిస్థితి లేకపోలేదు. ( అందరిని కాదు ఎక్కువ చోట్ల ఎక్కువ సార్లు ఇదే జరుగుతుంది అనేది గమనించాలి ). ముఖ్యంగా దుందుడుకు సోషల్ మీడియా యూట్యూబర్ల విష ప్రయోగానికి సగటు జీవులుగా బ్రతికే సామాన్య జర్నలిస్టులు ఆంబోతుల దాడికి, కుట్రలకు గురి కావడం జరుగుతోంది. ముఖ్యంగా దళిత జర్నలిస్టులే టార్గెట్ గా ఘటనలు జరుగటం సర్వసాధారణంగా మారింది. ఇంత జరుగుతున్నా ఆడిగేవాడు ఎవడు అడ్డు చెప్పేవారు ఎవరు…? మొత్తానికి పేయిడ్ యూట్యూబర్ల విషపు ప్రచారానికి కావాల్సిన కొద్దిపాటి సమాచారం దొరికితే చాలు దాన్ని చక్కగా వండి మీడియా పేరిట వడ్డించే వారు ఉన్నారు. అసలైన జర్నలిస్టులపై అసత్యపు ప్రచారం చేయడంలో ఎంతటి స్థాయికైనా ఒడిగడుతున్న పరిస్థితులు నెలకొన్నాయి. మరీ ముఖ్యంగా దళిత జర్నలిస్టులైతే చాలు, చిన్న పత్రికలవారైతే చాలు ఇక మరో మొట్టు ఎక్కి మరీ దాడిని హైఫీచ్ లో రసవత్తర కథ నడుపుతారు. ఇలాంటి స్థితిలో దళిత జర్నలిస్టులకు దళిత సంఘాలు, ప్రజాసంఘాలు అండగా మద్దతుగా నిలువాల్సిన అవసరం ఉంది. చిన్న పత్రికలకు ప్రజలు అండగా నిలువాల్సి ఉంది. యావత్తు జర్నలిస్టు సమూహం ప్రమాదపు అంచుల్లో ఉందని జర్నలిస్టు సంఘాలు కూడా గుర్తించాలి. అందుకు అనుగుణంగా జర్నలిస్టులకు భరోసా నివ్వాలి. దళిత జర్నలిస్టులు కూడా ఐక్యం కావాల్సిన అవశ్యకతను గుర్తించాలి.

దామెర రాజేందర్ (దారా) సీనియర్ జర్నలిస్టు rajenderdamera@gmail.com